Een betoverend interview
Door Thom Thuis
Maak kennis met de online cursus Ondersteunen van mensen met (SG)LVB. ((Sterke Gedragsproblemen) Licht Verstandelijke Beperking) en haar ontwikkelaars. Deze cursus is ontwikkeld door het ontwikkelteam van Kees van Schaik (incPe), het ROC van Twente, Parcours Learning én – dat maakt het zo bijzonder - met verschillende ervaringsdeskundigen. Ervaringsdeskundigen zijn de personen over wie de online cursus gaat, in dit geval mensen met een licht verstandelijke beperking. Deze laatsten zijn lid van het Vloggerscollectief, een onderdeel van het Toverbaltheater.
Ik spreek af met Kees en Dineke in het Toverbaltheater. Dineke is één van de ervaringsdeskundigen. Er volgt een mooi gesprek over de totstandkoming van deze online cursus, de inhoud en de samenwerking.
Eerst wat achtergrond over jullie.
Dineke: “Ik ben Dineke. Ik ben 25 jaar oud. Ik vind het moeilijk om met veranderingen om te gaan. En ik hou heel erg van zingen, dansen en acteren. In de vlogs komen deze dingen samen. Hier willen wij eigenlijk mensen meegeven dat je nooit kunt zien aan de buitenkant hoe iemand is.”
Dineke geeft in het interview aan dat ze bij het Toverbaltheater elkaar goed helpen en dat de begeleiders ook van grote hulp zijn. Daarbij is het belangrijk dat men niet van een bepaald vastgesteld beeld uitgaat, maar eerst met een persoon in gesprek gaat om erachter te kunnen komen hoe iemand is en wat die persoon wel of niet nodig heeft.
Kees van Schaik is actief betrokken bij Allyoucanlearn, zo heeft hij ook de cursussen Geluksgericht werken en Ondersteunen van mensen met NAH (niet-aangeboren hersenletsel) mede-ontwikkeld. Een van de filosofieën van Kees is dat wanneer je een online cursus maakt over een doelgroep, dat je die doelgroep ook het woord moet geven om hun ervaringen te delen. Hij licht dit ook toe.
Kees: “Ik ben een van de ontwerpers voor de keuzedelen. Een van die keuzendelen is het Ondersteunen van mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). En ik vind dat als je die ontwerpt, dan kun je dat niet doen zonder mensen met een LVB.”
Kees is al jarenlang fan van het Toverbaltheater en kent Dineke dus ook al langer dan vandaag. Vooral als kunstenares en zangeres. De andere leden van het Vloggerscollectief kent Kees ook, en hij heeft ze als collectief benaderd omdat hij ervan overtuigd is dat zij ongelooflijk veel te vertellen hebben.
Ik ben ervan overtuigd dat zij ongelooflijk veel te vertellen hebben
Dineke is bekend met het geven van voorstellingen en het maken van filmpjes, maar voor de module moest zij in een andere rol kruipen, namelijk die van een ervaringsdeskundige. Allyoucanlearn vroeg haar hoe dat was.
Hoe was het om nu filmpjes te maken om mensen te onderwijzen?
Dineke: “Eerst wisten we nog niet zo goed wat precies de bedoeling was van de filmpjes. Maar wat weken later begrepen we het meer en konden we de filmpjes nog beter maken. Het is totaal anders. Want je bent meer aan het vertellen dan laten zien. Maar ik vond het wel heel fijn om te kunnen vertellen hoe je het beste om kan gaan met ons.”
Dineke refereert in het interview naar het thema over bemoeien en bemoeizorg. Een thema wat in de module terugkomt in onderdeel drie over Gedragsalternatieven [insert link]. Het Vloggerscollectief geeft aan dat zij het onderling niet volledig eens waren over het krijgen van ondersteuning. De een wilt vaker en eerder ondersteuning dan de ander. In de module geeft het Vloggerscollectief bovendien een leestip over dit thema.
Ik wilde wel eens weten: hoe verliep die samenwerking nou eigenlijk?


Hoe ging de samenwerking?
Dineke: “Goed. Ja, ik vind het altijd heel fijn met Kees werken. Het is een fijn persoon. Relaxed ook.”
Kees: We hebben eerst met z’n vijven besproken hoe jullie zelf ervaren dat je een LVB hebt. Daarna heb ik uitgelegd wat er in die module allemaal moet komen, welke inhoud erin moet zitten.
Kees vertelt vervolgens hoe het Vloggerscollectief met zijn aantekeningen aan de slag is gegaan. Zoals ook te zien valt in de verschillende filmpjes is er veel discussie door het Vloggerscollectief aan vooraf gegaan. Dineke legt uit hoe zij en de andere leden hebben gediscussieerd over hun zienswijzen ten opzichte van de verschillende onderwerpen. Ondanks dat ze het niet altijd met elkaar eens waren en de meningen flink konden verschillen, waren ze het in ieder geval over één zaak allemaal eens: “dat het fijn is als iemand jou echt goed begrijpt.”
Vanwege deze intensieve samenwerking door het Vloggerscollectief voelt het voor Dineke en de andere leden dat de content echt van hen afkomstig is en dat hun eigen ervaringen naar voren komen. Kees knikt gedurende de antwoorden van Dineke bevestigend mee en beaamt dit.
Uiteraard is het fijn om te weten dat er zo een goede samenwerking aan de module vooraf is gegaan. Maar ik wilde daarnaast weten: wat vonden zij het leukst aan het proces van ontwikkelen?
Wat vond je het leukste?
Dineke geeft aan dat zij het heel leuk vond om samen te werken met Awaleh en Ron [andere leden van het Vloggerscollectief] – zoals altijd. Het feit dat zij de ruimte kregen om hun fantasie de vrije loop te laten, genoot ze van. Dit was tijdens het interview ook duidelijk zichtbaar op haar gezicht af te lezen want terwijl ze dit zei sierde een grote glimlach haar gezicht.
Kees gaf aan wat hij het spannendst vond aan het proces. Door de ruimte te geven aan het Vloggerscollectief moest hij zelf toch een beetje op afstand blijven. Na het introductiegesprek te hebben gevoerd, lag het leveren van de content namelijk verder bij het Collectief. Hij gaf aan dat dit voor hem een oefening in loslaten betekende.
Kees: “Natuurlijk heb ik het volste vertrouwen erin dat er uiteindelijk fantastisch mooie en doordachte producten uitkomen, maar het blijft toch altijd spannend. Ik ben ook altijd iemand die overal bij wil zijn, dus het is voor mij wel even een oefening in loslaten. En dan ben ik supertrots en blij om te zien wat er dan van gemaakt is. Dat het ook echt wel de kern is waar we het over hebben gehad.”
Een gesprek ontstaat tussen Dineke en Kees waarbij Kees uiteindelijk vraagt aan Dineke hoe zij hoopt dat mensen zullen reageren op de module. Dineke antwoordt dat ze hoopt dat mensen er goed op reageren en vooral dat ze het meenemen in al hun leerprocessen.
Kees: “En nou lopen er hier [Toverbaltheater] ook wel eens stagiaires rond van de opleiding waar deze module voor bestemd is. Dus het zou kunnen zijn dat volgend jaar hier een stagiaire rondloopt die jou al kent via die module.”
Dineke: Ja dat zou inderdaad wel kunnen. Dat zal wel een grappige situatie zijn inderdaad. Dan hoef je je ook eigenlijk niet meer voor te stellen.
Dineke is met Awaleh en Ron veel te zien in de online cursus vanwege het aantal aanwezige filmpjes. Dus iedere gebruiker die deze module volgt, krijgt de kans om hen een beetje te leren kennen. Maar wat zou Dineke willen meegeven aan diegenen die hun filmpjes bekijken?
Wat zou jij mee willen geven aan de mensen die de module volgen?
Dineke: “Doe gewoon zoals wij hier [Toverbaltheater] altijd met elkaar doen. Hier is het net een soort grote familie. Respecteer elkaar en help elkaar op de manieren die ze nodig hebben. Laat elkaar niet alleen bijvoorbeeld. Als iemand het heel moeilijk heeft, help diegene dan een klein beetje.”
Een levenswijze waar we allemaal achter kunnen staan en wat helemaal aansluit bij zorg en welzijn. Als het interview haar einde nadert, is er toch nog een laatste vraag die ik wil stellen. Ik wil namelijk graag weten: wat kunnen gebruikers beter na het volgen van deze online cursus? Kees geeft hier antwoord op.
Wat kan je na het volgen van deze module?
Kees: Ik hoop dat mensen na het volgen van deze online cursus opener en makkelijker kunnen omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Dat het stigma eraf is, dat het niet spannend hoeft te zijn. En dat je ook veel kunt leren van elkaar. Ook dat het helemaal niet uitmaakt of je wel of niet beperkt bent. Of wat ze bij het Toverbaltheater altijd heel erg mooi zeggen: wie is er nou eigenlijk beperkt? Iedereen toch?”
Terwijl Kees met deze laatste vraag kijkt naar Dineke, knikt zij bevestigend en spreekt haar instemming uit.
Ondersteunen van mensen met (SG)LVB is naast IncPe en Toverbaltheater mede-ontwikkeld door ROC van Twente en Parcours Learning. Deze online cursus is er een uit een reeks van meerdere cursussen die allemaal gaan over het ondersteunen van een specifieke doelgroepen. Voor de andere uit de reeks, volg dan Ondersteunen van mensen met NAH of Ondersteunen van de ouder wordende mens met een verstandelijke beperking. Ook bij deze cursussen hebben ervaringsdeskundigen vanuit het Toverbaltheater meegewerkt.