11 Juni 2020 | Kees van Schaik
De SchakelCast behandelt actuele thema’s in de Zorg en Welzijn. Je hebt er dagelijks mee te maken, maar je hebt niet altijd een moment om er bij stil te staan. We volgen de actualiteiten, spreken met de praktijk en geven jou de kans om er zelf eens over na te denken. Het thema van deze week: Huidhonger.
Doorschakelen - de actualiteit van het thema
Neem de regie
“Maham, ik heb honger!”
“Nee, je hebt geen honger: je hebt trek”
Af en toe hoor je dit nog weleens. Is het een corrigerende pedagogische opmerking, of komt het voort uit irritatie? Honger heb je wanneer je niet meer op je benen kunt staan, geen gevoel meer hebt, ziek bent van de ondervoeding. Trek daarentegen is niet meer dan een verlangen. Verlangens kun je onderdrukken of met wat discipline negeren. Moet je zo ook naar het thema van deze SchakelCast, ‘Huidhonger’, kijken? Om daar een antwoord op te kunnen geven moet je eerst weten wat huidhonger is.
Huidhonger is de behoefte aan fysiek contact. Aanraken en huidcontact is de oervorm van communicatie. Bekend is dat baby’s zich trager ontwikkelen als ze niet voldoende worden aangeraakt. Voor hun welzijn is fysiek contact dus een absolute noodzaak. Die noodzaak aan lichamelijk contact verdwijnt niet, hooguit verandert die in verlangen. We spreken dus ook niet van huidtrek, maar van huidhonger.
Dat we elkaar heel wat aanraken in onze dagelijkse omgang, wordt duidelijk in het lied ‘Aanraking’ van Yentl en de Boer in Lockdown Sessions #27. Kijk maar eens.
Je kunt stellen: hoe kwetsbaarder hoe afhankelijker, hoe meer dit verlangen toeneemt. We hebben het dan over liefdevol contact. Iedereen heeft immers af en toe behoefte aan een knuffel of een aai over de bol. Het gaat om een natuurlijke en ontspannen aanraking, geenszins te verwarren met seksuele aanrakingen.
Aanraking, het lijkt zo’n tijd geleden. Je krijgt er huidhonger van. Je vingers jeuken om er iets aan te doen, zeker in ons werkveld van Zorg en Welzijn.
Omschakelen - het thema op de werkvloer
In de praktijk
Wie zeker iets doet met aanraken is Anouk Brugging. Anouk werkt op een dagbestedingslocatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Een aantal van hen zijn al op leeftijd. Naast dit werk is Anouk Shantala speciale zorg behandelaar. Shantala massage bestaat uit aanrakingen met een vast patroon, ritme en herhaling die veiligheid en duidelijkheid bieden.
In deze SchakelCast spreek ik met haar over huidhonger. Verder hebben we het over haar ervaringen in deze tijd waarin we zo voorzichtig moeten zijn met aanraken en we kijken of er hulpmiddelen zijn die daarbij kunnen helpen. Ook spreken we over wat haar zo raakt in het omgaan met deze doelgroep.
“Het gaat erom dat je de tijd neemt en bewust kijkt of de ander wel klaar is om aangeraakt te worden.”
Uitschakelen - tijd om stil te staan
Een moment voor reflectie
Leren kan niet zonder stil te staan bij jezelf. Hoe werk je? Welke keuzes maak je? En welke vaardigheden zet je in? Zo kun je ook kijken naar het thema van deze SchakelCast. Hoe zou jij het thema van deze SchakelCast, ‘Huidhonger’, naar jezelf vertalen?
De clip met het nummer ‘Que el Mundo Se Acabe’ van Residente is nu een maand uit en ging direct viraal. Het is nu een enorme hit. De reacties gaan in het algemeen over verlangen naar een ‘betere wereld’, een wereld waar geen plaats is voor huid honger maar een wereld met liefdevol contact. Luister zelf maar eens naar de introtekst van de clip “Instead of going back to normal, let’s start again”. Luister en kijk naar de clip.
Pak een moment voor jezelf. Hoe groot is jouw verlangen om weer iemand te mogen aanraken? Geef hieronder een antwoord op een schaal van 1 tot 10. Hoe hoger je score, hoe meer je verlangt naar aanraking.
Aaneenschakelen - meer over dit thema
Van praktijk naar theorie
Op zoek naar verdieping of verbreding? Op het platform van AYCL staan verschillende modules die dieper ingaan op het thema eigen verantwoordelijkheid en zelfregie. Klik op onderstaande links om meer te lezen over dit thema.
Activiteiten van en met mensen met EMB
De korte module Activiteiten van en met mensen met EMB gaat onder andere in op het werken met lichaamsgerichte activiteiten, waaronder Shantala massage.
Ondersteunen van de ouder wordende mens met een verstandelijke beperking
In deze module vind je bij het hoofdstuk over bewegingsgericht werken een link naar een artikel over huidhonger. Als je verder in de module gaat, kom je meer onderwerpen tegen die over aanraken gaan.
Tot slot
De sterkste schakel
Iedere week levert Arjen van den Boogaard, ervaringsdeskundige en medewerker van het Toverbaltheater, een bijdrage aan de SchakelCast. Deze week een gedicht en een tekening.
Door een beestje
Jou aanraken,
Gewoon even voor de gein,
De kans dat zoiets mag is nu nogal klein.
En dat alles door een beestje,
Hier ver vandaan.
Dat beest weet niet, wat hij ons heeft aangedaan.
Maar goed, het is nu verleden tijd,
En we kunnen niets met alleen maar spijt.
Spijt kun je niet aanraken,
En dat is juist wat moet.
Daarmee maak je de aangerichte schade enigszins weer goed.
Disclaimer
SchakelCast wordt iedere week samengesteld door Kees van Schaik. Hij neemt je mee in een actueel thema. Hij put zijn inspiratie uit het nieuws van alledag, uit de input van het werkveld van onderwijs, Zorg en Welzijn, van docenten, van begeleiders en hulpverleners, van vrijwilligers en van mantelzorgers.
Het geeft hem energie om elke keer betekenis te geven aan die input door het met elkaar te verbinden tot een verrassende nieuwe invalshoek. Hij maakt daarbij dankbaar gebruik van zijn jarenlange ervaring, opgedaan in verschillende rollen, functies en sectoren.
SchakelCast komt tot stand in samenwerking met:
